Sanders (taal)fouten

Goed briefje van onze staatssecretaris, maar inhoud mag niet het enige zijn waar we ons mee bemoeien. Als we van onze vmbo’ers, havoërs en vwo’ers aandacht voor hun taalgebruik verwachten -Sander vindt het van de gekke dat je taalfouten niet zou aanrekenen tijdens een examen- dan schept dat verplichtingen, Sander, noblesse oblige. Ik vind daarom dat een brief naar de Tweede Kamer foutloos moet zijn; jij hebt immers wél tekstverwerker en -schrijvers tot je beschikking. Als het dán nog niet lukt om drie pagina’s zonder fouten de deur uit te krijgen, vraag ik me af waarom je zo’n punt maakt van taalfouten tijdens een examen leesvaardigheid.
Ik stel dan ook voor om de fouten die onze staatssecretaris van onderwijs blijkbaar niet als fout ervaart, ook tijdens de examens Nederlands bij onze leerlingen door de vingers te zien:

1. Verkeerd verbindingswoord/signaalwoord: “Wat moeten leerlingen in het primair en voortgezet onderwijs op school leren, zodat zij straks een actieve bijdrage kunnen leveren aan onze pluriforme samenleving en economie?” Zodat kan beter vervangen worden door opdat.
2. Geen hoofdzin: “Een curriculum dat alle leerlingen zo goed mogelijk voorbereidt op de toekomst en waarbij de brede opdracht van het onderwijs en samenhang tussen vakgebieden en doorlopende leerlijnen in het vervolgonderwijs optimaal zijn geborgd.”
3. Grammaticaal verkeerd voornaamwoord: “Ik wil hen hiervoor ook de mogelijkheid bieden.” Een meewerkend voorwerp vullen we in met hun, niet met hen.
4. Onjuist spatiegebruik: “Deze ronde is er op gericht om de betrokkenheid van leraren bij Onderwijs2032 te vergroten en gerichte input op te halen voor het ontwerpproces.” Er op zou in deze zin één woord moeten zijn.
5. Verkeerde samentrekking: “Graag ga ik met uw Kamer over dit voorstel in gesprek en verneem graag welke elementen uw Kamer van belang acht om in de verdiepingsfase mee te nemen.” De onderwerp-ik moet je voor “verneem” herhalen: je wil de inversie uit deel een echt niet terug in deel twee van de zin.
6. Conventiefouten: De brief ontbeert een aanhef en de afsluiting is ronduit krakkemikkig. Een vmbo’er zou er strafpunten mee scoren.

Ik ben geen taalfetisjist, geen foutenzoeker (geloof het of niet: ik maak zelf ook fouten), maar ik denk graag na over formuleringen. Mensen die zich laten betalen voor hun publicaties en mensen die anderen op hun taalgebruik aanspreken houd ik graag een spiegel voor.
​Eerder schreef ik deze bijdrage over de idiote nieuwe nakijkregels bij het examen leesvaardigheid. Ik voel dan ook veel voor het voorstel van Corneline Schelke in de Facebookgroep Leraar Nederlands: “We kunnen natuurlijk ook hier afspreken dat we geen enkele taal- of formuleringsfout zien en dan hopen dat we elkaar als tweede corrector treffen.”